Ауыл тарихы

«Тайбай» немесе «Тайбас» көлінің атауы сонау 18 ғасырдан айтылып келген. А     Біздің ауыл атақты байлардан шыққан. Қанжығалының қысқы жайылым жерінен құрылған. Ескіге көз салсақ бұл жерде мал шаруаншылығымен шұғылданған, сондықтан мал өсуі өте жақсы дамыған.Ата-бабаларымыздың айтуы бойынша бай өзінің бір жастағы ұлына, бір жастағы тайды сыйлаған. Ол тайды байдың ең жақсы көретін биесі туған. Көктемнің шуақты кезінде, ауыл әлі жайлауға көшкен жоқ еді.Тайды суаруға апарады. Асау тай жігіттің қолынан босап кетіп, көлдің ортасына секіреді, ол кезде әлі мұз жұқа еді, тайды яғни ауыр нәрсені көтере алмағандықтаң, мұз жарылып, тайы көлдің түбіне кетеді. Осы оқиғаның құрметіне орай, бай қысқы жайылымның атауы мен бірге көлде осы атауды алды.     Негізі тұрғындары 1898 жылы келді. 1861 жылы патшаның бұйрығымен Қазақстан /адамдарды/ аймағына реформа кезінде жерсіз қалған крестьян /адамдарды/ тұрғызды. Ең бірінші Прибалтикадан 3 қарапайым отбасы келді, олар осы жерде құрылыс бастап, құдықтар қазды. Сол құдықтардың біреуі әлі де бар.

    Кейіннен реформаның келісімімен ауыл өркендей бастайды. Бірінші Ресейден, сосын Украина және Прибалтика жерлерінен тұрғындар келді. Ауылдың тауы сол қалпында сақталып қалды. Осы кезден бастап біздің ауылдың экономикалық аймағы және табиғи - климатының әсерінің өсуі болды.

    Совет Үкіметі құрылғаннан кейін ауылымыздың көркі өркендей бастады. 1929 жылы ауылымыздың маңына «Қызыл диқаншы» совхозы құрылды. Көпшілігі Украинаның Звенигород  қаласынан келді.  Өздерінің туған Отанының естелігіне орай осы ауылға Звенигородка деп ат берді.  Соғыстан кейін бұл атау құжат түрінде бекітілді.

   Совхоздың бірінші директоры - Қанапьянов Ахметжан. Оның арқасында біздің мектеп салынды. Оның құрметіне ауылымыздың бір көшесі сол кісінің есімімен аталған.

   Образование названия озера «Тайбай» или «Тайбас» относится по преданию к 18 веку.  Наше село было образованно на месте зимней стоянки одного из богатых баев рода Канжыгалы.  Как гласит предание, бай подарил своему годовалому малышу, годовалого жеребёнка которого принесла  любимая кобылица бая. Как-то раз во время ранней весны, когда аул ещё не оправился на кочевье. Жеребёнка вывели на водопой. Молодой стригунок, вырвав поводья у конюха бросился вскачь к середине озера, тонкий лёд не выдержал тяжести и жеребёнок провалился под ним, а жеребёнок пошёл ко дну. В память об этом  событии как гласит легенда, бай приказал назвать место зимовки «Тайбай», что означало «Годовалый жеребёнок бая», а от названия зимовки и озеро получило это название.     

    Таким образом, образование нашего села, на прямую зависело от характера экономической деятельности края и соответствия природно-климатических условий этому характеру деятельности.   Если рассмотреть причины образования стоянки именно на этом месте, то следует отметить, что климатические и природные условия нашей местности соответствовало характеру полукочевого скотоводства края.

    Причём именно хозяйственная деятельность определила первоначальное название местности и села.

   Как постоянное поселение село возникло в 1898 году, когда по царскому указу на территорию Казахстана переселяли безземельных крестьян освобождённых по реформе 1861 года. Первыми поселенцами стали три крестьянских семей из Прибалтики, которые начали первое строительство, выкопали первые колодцы.

     Постепенно согласно реформе посёлок стал укрупняться переселенцами и сначала из России, а затем Украины и Прибалтики. Название у посёлка было сохранено прежним, т.е. по названию стоянки.  Приход  Советской власти и мероприятия по её укреплению, принесли новшество и в топонимику села. С установлением Советской власти в 1929 году на территории села был создан колхоз «Красный пахарь». Это название стало вторым названием нашего села, которое было связано с экономическими преобразованиями в крае.  Основными переселенцами в этот период стали жители оккупированных районов Украины.  В нашем поселке поселились жители украинского города Звенигород. В память о своей родине они дали селу, в которое их забросила судьба ласковое название Звенигородка. В послевоенный период это название было официально закреплено за селом.    

    Первым директором совхоза «Ерейметауский» был Канапьянов Ахметжан. В нашем краеведческом музее имеется архивный материал, раскрывающий его деятельность.